فرق دیزل ژنراتور با موتور برق

امروزه موتور برق یا ژنراتور برق اضطراری و دیزل ژنراتور از جمله تجهیزاتی هستند که برای تأمین برق استفاده می‌شوند. ژنراتور برق، انرژی مکانیکی حاصل از سوخت را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. موتور برق و دیزل ژنراتور به‌عنوان دو وسیله پرکاربرد در این زمینه محسوب‌شده که دارای تفاوت های مختلفی هستند. در این مطلب قصد داریم تا به بررسی و بیان فرق دیزل ژنراتور با انواع موتور برق بپردازیم. پس اگر به‌دنبال کسب اطلاعات و خرید موتور برق بصورت کاملا آگاهانه هستید، در ادامه مطلب همراه ما باشید.

فاکتورهای مهم در تفاوت ژنراتور برق

در این بخش می‌خواهیم به تفاوت‌ها و تمایزات دیزل ژنراتور و موتور برق، از جهات گوناگون اشاره کنیم. بدین منظور تفاوت ها را در قالب عناوین و فاکتورهای مختلف مورد ارزیابی قرار داده ایم.

نوع سوخت مصرفی

شاید برجسته‌ترین تمایز دیزل ژنراتور و موتور برق را بتوان در نوع سوخت مصرفی دانست. موتور برق ها اغلب از بنزین و گاز تأمین سوخت می نمایند و دیزل ژنراتور ها از گازوئیل استفاده می‌کنند. البته برخی از موتوربرق ها نیز گازوئیلی هستند؛ اما در ابعاد کوچکتر و توان کمتر نسبت به دیزل ژنراتور. در یک بیان کلی‌تر، موتور برق را می توان به نوعی یک دیزل ژنراتور کوچک تر دانست!

کاربرد و دامنه استفاده

موتور برق ها نظیر موتور برق بنزینی، ژنراتور گازسور ، ژنراتور برق خانگی و … اغلب برای مصارف سبک تا متوسط استفاده می‌شوند. مواردی نظیر منبع انرژی وسایل برقی خانگی، کارگاه‌ها، حوزه کشاورزی، صنعت و … . در حالی‌که به دلیل توان بالاتر دیزل ژنراتورها، این دستگاه ها برای مصارف متوسط تا سنگین کاربرد دارند. فروشگاه‌ها، ادارات، بیمارستان‌ها، کارخانه‌ها و استخراج رمز ارز از جمله این موارد است.

نحوه احتراق دستگاه

یکی دیگر از تفاوت های مهم موتور برق و دیزل ژنراتور، عمل احتراق موتور دستگاه است. موتور برق ها معمولاً بر اساس جرقه شمع و آتش گرفتن هوا و سخت تولید انرژی می‌کند. اما در دیزل ژنراتور معمولاً شمعی وجود ندارد. بلکه فشرده سازی ترکیب هوا و سوخت و افزایش قابل‌توجه دما، سبب تأمین انرژی مکانیکی می‌گردد.

قدرت و توان در کارهای سنگین

انواع موتور برق بنزینی و گازی معمولاً توان فوق العاده بالایی برای کارهای سنگین ندارند. در نقطه مقابل، اساساً دیزل ژنراتورها برای کارهای سنگین و شرایط کاری دشوارتر طراحی و تولید شده‌اند. درنتیجه اگر نیاز تأمین برق تجهیزات صنعتی پرقدرت و یا مراکز بزرگ دارید، دیزل ژنراتورها گزینه خوبی هستند. موارد پرمصرفی همچون ماینینگ و استخراج ارز دیجیتال نیز نیاز به دستگاه‌های قوی و پرتوان دارد. در چنین شرایطی نه هر مدل؛ بلکه تنها برخی از نمونه های دیزل ژنراتور مناسب هستند.

ابعاد و اندازه ژنراتور برق

انواع موتور برق به دلیل دامنه کاربرد خانگی و متوسط، معمولاً دارای ابعاد کوچکتری هستند. در نتیجه اگر برای منزل یا محیط کار به دنبال موتور برق کوچک هستید، می‌توان به راحتی آن را بیابید. اما شرایط و قابلیت‌های انواع دیزل ژنراتور به گونه ای است که ابعاد آن ها معمولاً بزرگ است. در نتیجه محیط های مشخص و ثابتی برای نگهداری و استفاده نیاز دارند.

مدت زمان استفاده ژنراتور برق

موتور برق های بنزینی اغلب در شرایطی استفاده می شوند که قطعی برق وجود دارد. یا آن که نیاز است تا برای مدتی محدود برق موردنیاز واحدی که دسترسی به برق ندارد، تأمین شود. از این رو غالباً موتوربرق های گازی و بنزینی دائم کار نیستند.

البته برخی نمونه های محدودی مانند موتور برق دیزلی یا ژنراتور گازی دائم کار نیز طراحی و تولید شده اند. همچنین قیمت ژنراتور گازی دائم کار و نمونه های مشابه، معمولاً بالاتر از دستگاه های رایج است. اما دیزل ژنراتورها قابلیت و امکان استفاده برای ساعات متوالی را دارند. به‌دلیل مشخصات فنی، نوع ساخت و توان بالاتر، امکان کارکرد طولانی مدت و دائم در دیزل ژنراتور فراهم شده‌است.

میزان صدای تولیدی

موتور برق ها به دلیل توان و ابعاد کوچک تر، اغلب صدای کمتری تولید می کنند. این درحالی است که حتی انواع موتور برق بی صدا نیز طراحی شده است که صدای بسیار کمی دارند. این ویژگی برای مکان های مسکونی مزیت بزرگی است. از طرفی دیگر دیزل ژنراتورها به دلیل ابعاد و توان بالا، صدای تولیدی به‌مراتب بیشتری نسبت به موتوربرق ها دارند. به همین منظور، اغلب در فضای مخصوص و دور از مراکز جمعی نگهداری می‌شوند.

قیمت ژنراتور برق و دیزل ژنراتور

اگر برای خرید دیزل ژنراتور یا خرید موتور برق نگاهی به لیست قیمت دیزل ژنراتور برق و موتور برق بیندازید، شاهد تنوع و دامنه بزرگ قیمتی خواهید بود. موتور برق ها معمولاً توان کمتری نسبت به دیزل ژنراتور دارند. ضمن آن که ابعاد و لوازم داخلی آن نیز حجم به مراتب کوچکتری دارد. این‌موارد سبب‌شده تا قیمتموتور برق مانند قیمت موتور برق دیزلی، بنزینی و گازی کمتر از قیمت دیزل ژنراتور پرقدرت باشد.

قیمت موتور برق که به‌عنوان عامل مهمی در انتخاب بهترین موتور برق محسوب ‌می‌شود، به عوامل متعدد و مختلفی بستگی دارد. میزان صدا یکی از این موارد است. قیمت موتور برق دیزلی بی صدا معمولاً گران تر از نمونه های معمولی است. نوع سوخت فاکتور مهم دیگر است. معمولاً قیمت موتور برق گازوئیلی نسبت به نمونه بنزینی هم رده بالاتر می‌باشد. همچنین خرید موتور برق دست دوم یا دیزل ژنراتور دست دوم نیز به دلیل قیمت کمتر یک راهکار اقتصادی برای خریدی ارزان‌تر است.

نحوه محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور

کلیدی ترین عامل برای خرید دیزل ژنراتور، توان و ظرفیت دستگاه است. بدین منظور در ادامه به بیان نحوه نحوه محاسبه ظرفیت انواع دیزل ژنراتور می پردازیم:

محاسبه برق مصرفی

برای محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور موردنیاز، ابتدا باید میزان برق مصرفی را محاسبه کرد. بدین منظور لیستی از لوازم و دستگاه‌هایی که از ژنراتور استفاده می‌کنند را به همراه توان مصرفی آن‌ها تهیه نمایید. (به عنوان مثال جدول زیر) همچنین میزان برق مصرفی هر دستگاه معمولاً بر روی برچسب انرژی و یا دفترچه راهنما مشخص شده است.

* نکته : برخی از دستگاه های مانند یخچال، کولر و … برای استارت نیاز به برق بیشتری نسبت به فعالیت مستمر خود دارند. لذا در صورتی که از چنین لوازمی برای اتصال به ژنراتور دیزلی استفاده می‌کنید، باید به این موضوع توجه کنید. در چنین شرایطی توصیه می شود ضریبی بین ۱.۵ تا ۲.۵ برابر توان روی دستگاه را به عنوان توان مصرفی در محاسبات وارد کنید.

با توجه به مثال فوق، میزان برق موردنیاز از جمع هریک از دستگاه ها و برابر ۱۶۵۰۰ W می باشد. با تقسیم بر ۱۰۰۰ می توان برق موردنیاز را بر حسب KW به دست آورد. چنانچه نیاز است تا واحد موردنظر را به کاوا (KVA) تبدیل کنید، کافی است عدد کیلووات را بر۰.۸ تقسیم کنید. در این مثال ۱۶.۵ کیلووات برابر ۲۰.۶۲۵ کاوا خواهدبود.

برق سه فاز و تک فاز ژنراتور برق

ژنراتور برق‌های تک فاز و سه فاز، دو نوع مهم و رایج هستند. لذا درصورتی که از برق سه فاز یا تک فاز استفاده می کنید، باید عدد مربوط به کیلووات را با استفاده از روابط زیر به آمپر تبدیل نمایید.

KW * 1.8 = A (سه فاز)

KW * 4.4 = A ( تک فاز)

در صورتی که برق سه فاز دارید، آمپر به دست آمده را بر ۱.۴۴ تقسیم کنید تا به واحد کاوا تبدیل شود. اگر از برق تک فاز استفاده می کنید بر ۱.۸ تقسیم نمایید.

درنظرگیری شرایط و ضرایب مربوطه

برخی شرایط بر میزان برق موردنیاز مؤثر هستند و محاسبات را دست خوش تغییر خواهند کرد. بدین منظور ضرایبی درنظرگرفته می شود که در ادامه به مهمترین آن ها اشاره می کنیم.

• ضریب ارتفاع:

اعداد درج شده بر روی ژنراتور برق دیزلی، بر اساس شرایط محیطی سطح دریاست. لذا در صورتی که اختلاف ارتفاع از دریا داریم بهتر است به ازای هر ۱۰۰۰ متر چیزی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد به توان موردنیاز اضافه کرد. به عنوان مثال اگر به ژنراتور ۴۰ کاوا نیاز دارید، بهتر است دیزل ژنراتور ۴۵ کاوا خریداری کنید.

• راه اندازی و استارت:

ضریب راه اندازی از دیگر موارد مهم است. زیرا نوع راه اندازی در موتورهای دیزل با یکدیگر متفاوت است. در صورت موتورهای الکتریکی جریان مستقیم ضریب ۲.۵، موتورهای ستاره مثلث ضریب ۱.۷ و موتورهای اینورتر ضریب ۱ درنظر گرفته شود.

• توان واقعی:

از دیگر موارد مهم، درنظرگیری توان اسمی و توان واقعی ژنراتور است. بدین معنا که معمولاً توان اسمی دستگاه ها برای شرایط ایده آل نظیر فشار اتمسفر، دمای ۲۵ درجه و … طراحی شده اند. در حالی که در عمل شرایط چنین نیست. ضمن آن که بهتر است توان دستگاه، بالاتر از میزان توان محاسباتی و موردنیازتان باشد. لذا در چنین شرایطی بهتر است ۸۰ تا ۸۵ توان اسمی روی ژنراتور را به عنوان توان واقعی آن قلمداد کنیم.

جمع بندی

انواع موتور برق و انواع دیزل ژنراتور، از جمله دستگاه های پرکاربرد برای تأمین برق موردنیاز هستند. این دو دستگاه، علی رغم شباهت های عملکردی، تفاوت های مختلفی دارند. زمینه و دامنه کاربرد، توان دستگاه، میزان صدا، مدت استفاده درکنار قیمت ژنراتور برق اضطراری ساختمان، از جمله آن‌ها است. مشخصه هایی که در این مطلب به صورت ویژه به آن پرداخته شد.