برای آشنایی با انواع دیوار، لازم است ابتدا بدانید که اصلا دیوار چیست و چه کاربردی در ساختمان سازی دارد. دیوارها یکی از ارکان اصلی هر سازهای به حساب میآیند که از یک ساختار ممتد، استوار، یکپارچه و محکم تکشیل شده و علاوه بر مفهوم بخشیدن به طراحی ساختمان، ایمنی سازه هم تا حدودی تضمین میکنند. به طور کلی انواع دیوارها در ساختمان به دو دسته دیوار داخلی و دیوار خارجی تقسیم بندی میشوند؛ دیوار های خارجی با هدف محافظت از سرپناه ساخته شده و دیوار های داخلی هم فضای درونی اتاق را به چند قسمت مجزا تقسیم میکنند. به لطف پیشرفت تکنولوژی و فناوری های نوین در ساختمان سازی مثل استفاده از قالب های بتنی نظیر قالب تونلی فرم، تقسیم بندی انواع دیوار به مرحله جدیدی وارد شده است که در ادامه متن، به بررسی تک تک آنها میپردازیم.
دیوار چیست؟
دیوار یکی از عناصر مهم ساختمان سازی است که دارای ساختاری محکم، عمودی و پیوسته است که عمدتا از جنس سنگ، بتن، آجر، چوب، فلز و… ساخته میشود. جالبه بدانید یکی از سریع ترین و ایمن ترین روش های ساخت دیوار، استفاده از قالب لارج پنل است که علاوه افزایش سرعت ساخت و ساز، باعث کاهش هزینه های جانبی میشود. همه ما میدانیم در هر ساختمانی انواع دیوارها برای جدا سازی دو فضا از یکدیگر کاربرد دارند و معمولا ضخامت آنها نسبت به طول و ارتفاع، کمتر است. دیوارها از نظر عملکرد، در چند دسته مختلف قرار میگیرند که مهمترین آنها، باربر یا غیر باربر بودن آنهاست؛ به گونهای که دیوار های عمودی باربر، بار سازهای را تحمل و آن را به فونداسیون منتقل میکنند. از طرفی دیوارها با ایجاد حریم خصوصی، منجر به برقراری حس امنیت شده و به عنوان عایق صوتی در برابر سر و صدای محیط بیرون کاربرد دارند. در ادامه به مهمترین انواع دیوار از نظر ساختار، ضخامت و بسیاری از ویژگی های دیگر اشاره خواهد شد.
انواع دیوار از لحاظ محل قرارگیری
همانطور که گفته شد یکی از کاربرد های دیوار، تحمل بار و خنثی کردن فشاری است که به ساختمان وارد میشود. اگر عبارت ” انواع دیوار های ساختمانی ” را در گوگل سرچ کنید، اکثر نتایج به داخلی و خارجی بودن دیوارها اشاره کردهاند؛ این دیوارها ساختاری عمودی داشته و برخی از آنها با انتقال بار سازهای به زمین، از ریزش ساختمان جلوگیری میکنند. در ادامه به معرفی مشخصات و انواع دیوار داخلی و خارجی اشاره میکنیم.
دیوار داخلی
دیوار داخلی یا به انگلیسی (Interior walls) همانطور که از نامش پیداست، با هدف جداسازی فضا های داخلی ساختمان ساخته میشود. برای مثال این دیوارها برای ایجاد فضا هایی مانند اتاق، آشپزخانه، سرویس بهداشتی و… کاربرد دارند. از طرفی، برخی از آنها در پنهان کردن تاسیسات و نظم دهی به سازه کاربرد دارند. پارتیشنها از انواع دیوار داخلی بوده که جنبه زینتی داشته و علاوه بر جدا سازی دو فضا، در زیبایی و جذابیت محیط خانه هم نقش بسزایی دارند.
دیوار خارجی
دیوار های خارجی یا به انگلیسی (Exterior Walls)، ساختاری مشابه با دیوار های داخلی داشته اما از نظر عملکرد متفاوت هستند. این دیوارها دارای خصوصیات ویژهای بوده که باعث میشوند از نفوذ سرما، رطوبت و سر و صدا جلوگیری شود. از طرفی، ساختار انواع دیوار خارجی باید به حدی مقاوم باشد تا بتواند شرایط اقلیمی متفاوت را تحمل کند.
انواع دیوار از نظر سازه
- دیوار های باربر: این نوع دیوارها جزو انواع دیوار های خارجی بوده که وظیفه دارند بار پشت بام، تیرها، دال ها و دیوار های طبقات بالا را دریافت کرده و با انتقال آن به فونداسیون، از ریزش ساختمان جلوگیری کنند. همچنین ضخامت دیوار های باربر با توجه بلندی ساختمان افزایش پیدا میکند. دیوار بتنی پیش ساخته، دیوار حائل، دیوار بنایی، دیوار آجری، دیوار سنگی و دیوار های گل میخ فلزی باربر پانل شده از جمله مهمترین انوع دیوار های باربر میباشند.
- دیوار های غیر باربر: این دیوارها تنها وزن خود را تحمل کرده و هیچ گونه بار اضافی مربوط با اجزای ساختمان مثل تیرها، سقفها و دالها را تحمل نمیکنند. دیوار های غیر باربر که بعضا با نام دیوار Drop شناخته میشود، تنها با هدف پارتیشن بندی و جدا کردن فضاها مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع دیوار از نظر ساختار
با توجه به نوع فضا، ابعاد و عملکرد، انواع دیوار با مصالح گوناگون ساخته میشود که هریک از آنها کاربری مخصوص به خود را دارند. در ادامه به مهمترین انواع دیوار از نظر مصالح ساختمانی اشاره خواهیم کرد:
۱. دیوار آجری
بدون شک یکی از شناخته شده ترین انواع دیوار که در اکثر ساختمانها دیده میشود، دیوار آجری است؛ این نوع دیوار را که تقریبا همه میشناسیم، یک المان سازهای قائم بوده که از آجر و ملات تشکیل شده و به عنوان دیوار داخلی و خارجی، جهت تقسیم بندی اجزای ساختمان کاربرد دارد. اگر سازه های موجود در دهه های قبل را بررسی کنیم، متوجه خواهیم شد که در ساخت آنها از انواع دیوار آجری استفاده شده و عمدتا از آجر های به چسبیده توسط دوغاب گلی با ضخامت کم تشکیل شدهاند. در ساختمان سازی مدرن هم از دیوار های آجری به عنوان قسمت خارجی دیوار های سازهای حفره دار برای کاهش انتقال گرما استفاده میشود.
۲. دیوار سنگی
اگر به دنبال انواع دیوار سبک و ارزان هستید، ما دیوار های سنگی را به شما پیشنهاد میکنیم. این نوع دیوارها در سرتاسر دنیا به فرم های مختلف مورد استفاده قرار گرفته و استفاده از آنها کاملا مقرون به صرفه و راحت است. سنگ آهک، گرانیت، سنگ ماسه، سنگ های تراشیده شده، سنگ پرتلند و… از مصالح به کار رفته در دیوار سنگی هستند. لازم به ذکر است معمولا از سنگ برای ساخت دیوار های غیر باربر و مختص پارتیشن بندی استفاده نمیشود. از جمله کاربرد های دیوار سنگی میتوان ساخت دیوار های تزئینی و در عین حال مستحکم، ساخت دیوار در کنار جاده برای جلوگیری از ریزش، سد سازی و… اشاره کرد.
۳. دیوار بتنی
اگر بخواهیم از بین انواع دیوار مستحکم ترین نوع را انتخاب کنیم، دیوار های بتنی انتخاب اول و آخر خواهند بود. این دیوارها از سیمان، سنگدانه، افزودنی های بتنی و آرماتور های فولادی تشکیل شده که وظیفه دارند فشار و بار های وارده را تحمل کنند. این دیوارها مقاومت بالایی در برابر حوادث طبیعی مثل زلزلهها دارند و توسط قالب های ساخته شده سپنتا تشکیل میشوند.
۴. دیوار چوبی
در بعضی از ساخت و سازها، شاهد استفاده از دیوار های چوبی هستیم. معمولا در کشور های اروپایی و آمریکای شمالی به دلیل استفاده فراوان از چوب، ساخت دیوار های چوبی بسیار رایج است. چوب های ماهگونی، گیلاس، گردو و ساج آفریقایی، از پرکاربردترین چوب های سخت جهت ساخت انواع دیوار چوبی هستند. در کشور ما هم بیشتر از چوب برای نمای دیوارها استفاده میشود تا خود ساختمان.
۵. دیوار بلوکی
یکی دیگر از انواع دیوار از نظر مصالح ساختمانی، دیوار های بلوکی به حساب میآیند؛ درواقع بلوک های سیمانی در انواع سبک، سنگین، توخالی و توپر وجود دارند که از این مصالح برای ساخت دیوار های غیر باربر استفاده میشود. مزیت مثبت استفاده از دیوار بلوکی، قیمت ارزان و مقرون به صرفه آنهاست.