طراحی ویلایی یکی از پرطرفدارترین انواع سبک های طراحی ساختمان است. در طراحی ویلا عوامل مختلفی تاثیرگذر است. اما یکی از تأثیرگذارترین عوامل در زیبای ویلا، پلان آن است. در ادامه به دلیل اهمیت طراحی پلان ویلا و اصول طراحی ویلا می پردازیم و انواع سبک های مختلف طراحی پلان را توضیح می دهیم . پس با خانه معمار همراه باشید.
چرا طراحی پلان ساختمان اهمیت دارد؟
طراحی پلان ساختمان مهمترین مرحله از ساخت و ساز محسوب می شود. در واقع طراحی پلان یک الگوی اصلی و اولیه است که تمامی مراحل بعدی ساختمان بر مبنای آن پایه گذاری می شود. فرم اصلی نمای ساختمان ، در طراحی پلان شکل میگیرد. دکوراسیون داخلی ساختمان از همان ابتدا فرم خود را پیدا می کند. معمار ساختمان بر مبنای نقشه های اولیه تصمیم گیری می کند. مهندس ناظر ساختمان، برای برآورد هزینه و خرید لوازم از پلان ساختمان استفاده می کنند. بنابراین لازم است به طراحی پلان توجه ویژه داشته باشیم و به آن به دید یک سرمایه گذاری نگاه کنیم.
طراحی پلان در ویلاها از اهمیت بیشتری برخوردار است. طراحی پلان ویلا نیاز به صرف وقت و زمان بیشتری دارد و تیم حرفه‌ای و با تجربه ایی را می طلبد. ساختمان های ویلایی معمولاً طراحی های باز و خلاقانه دارند و علاوه بر طراحی پلان، لازم است محوطه و فضای اطراف نیز طراحی شود. از طرفی ویلا ها معمولا از دو یا چهار طرف دسترسی دارند بنابراین سبک طراحی آنها متفاوت از خانه های معمولی و آپارتمانی ست. طراح خانه های ویلایی باید این مهارت را داشته باشد که جاگذاری فضاهای آشپزخانه، نشیمن ،اتاق خواب ها، نورگیرها،تهویه وهمچنین سیرکولاسیون را به بهترین نحو ممکن انجام دهد تا فضا پرت نشود.
تفاوت طراحی پلان ویلا و یک خانه معمولی
ازآنجا که طراحی پلان ویلا در مناطق شهری و یا در باغ ها انجام می شود ، دارای محدودیت آنچنان زیادی از نظر ضوابط شهری نیست و طراح می‌تواند به صورت خاص و مطابق با سلیقه کارفرما طراحی را انجام دهد. از طرفی دست طراح برای ایجاد طراحی های خلاقانه و منحصر به فرد باز است. در صورتی که در خانه های مسکونی معمولی و آپارتمان ها به سبب محدودیت فضا و ضوابط شهری، امکان ایجاد طراحی های خلاقانه وجود ندارد و طرح های یکسان و تیپ است.
اصول طراحی پلان ویلا
اولین نکته در طراحی پلان ویلا، انتخاب سبک ویلاست. توجه به اقلیم وتوجه به نوع معماری خاص ویلاها نکاتی است که در ادامه به آن می پردازیم
۱) انتخاب سبک ویلا
انتخاب سبک مناسب برای ویلا علاوه بر سلیقه شخصی کارفرما ، به محیط و اقلیم نیز بستگی دارد.سبک های مختلف شامل طراحی ویلا کلاسیک، طراحی پلان ویلا مدرن ،طراحی ویلا نئوکلاسیک، طراحی پلان ویلا سنتی است. این چهار سبک از مهم ترین سبک های طراحی برای پلان ویلا هستند.
طراحی پلان ویلا کلاسیک
ویلاهای کلاسیک جزو دسته ویلاهای لوکس و گران قیمت هستند. در طراحی پلان ویلا کلاسیک همه اجزا و قسمت های ساختمان از سبک کلاسیک پیروی می کند. دکوراسیون داخلی کلاسیک از زرق و برق فراوان برخوردار است و متریال های به کار رفته در آن نیز از مصالح گرانقیمت محسوب می شوند. نمای کلاسیک نیز نمای فوق العاده لوکس و اشرافی است که به طور معمول از متریال سنگ استفاده می شود و هزینه تمام‌شده بالایی دارد.
طراحی ویلا مدرن
سبک مدرن بیشتر طرفدار سادگی و خلوص است. این سادگی در همه جای ویلای مدرن به چشم می‌خورد.در طراحی مدرن استفاده از انواع مختلف متریال ها امکان پذیر است. یکی از متریال های پرکاربرد در طراحی مدرن متریال شیشه است . طراحی ویلا با نمای شیشه ایی امکان برقراری ارتباط با فضای بیرون را به خوبی ایجاد می کند. بنابراین برای مکان هایی که از لنداسکیپ و فضای سبز خوبی برخوردار هستند فوق العاده مناسب است.
در طراحی ویلا نئوکلاسیک همچنان نگاه به گذشته وجود دارد؛ اما آنچنان در قید و بند اصول طراحی کلاسیک نیست. می توان گفت طراحی نئوکلاسیک پوسته ایی مدرن بر روی طراحی کلاسیک است. در همه قسمت های طراحی می توانیم ترکیبی از سنت با شمایل امروزی را مشاهده کنیم. در استفاده از رنگ و اکسسوری ها بیشتر تمایل به استفاده از مفاهیم و امکانات مدرن است. در طراحی نما نیز اصول کلی نمای کلاسیک مثل تقارن و تعادل در ساده ترین حالت خود استفاده می شود. متریال ها و مصالح در ویلای نئوکلاسیک از محدودیت سبک کلاسیک برخوردار نیست و می توانید از انواع متریال ها و مصالح سنتی و مدرن در نما و دکوراسیون بهره ببرید.
طراحی ویلا سنتی
طراحی ویلا سنتی نیز طرفداران خاص خود را دارد. در طراحی ویلا به سبک سنتی، طراحی مطابق با شرایط بومی آن منطقه انجام می‌شود. استفاده از مصالح بومی آور باعث کاهش هزینه تمام شده ساختمان است.از طرفی این سبک طراحی چون مطابق با فرهنگ بومی منطقه است کاملا با روحیات و خلق خوی افراد مطابقت داشته و می تواند فضای کاملا آرامش بخشی را برای افراد خلق کند.
دسته بندی های دیگری هم برای ویلا داریم که فوق العاده پر طرفدارهستند مثل طراحی ویلا فلت ، طراحی ویلا دوبلکس، طراحی ویلا دوطبقه، طراحی ویلا تریبلکس. هر چند این چهار مدل ویلا جزء دسته بندی ویلاها از نظر سبک قرار ندارند اما به دلیل پر طرفدار بودن به طور مختصر به آنها می پردازیم.
طراحی ویلا فلت
طراحی ویلا فلت در واقع به طراحی هم سطح و یک طبقه می گویند. این سبک طراحی ویلا در صورتی که محدودیت زمین نداشته باشید مناسب است. امروزه به دلیل محدود شدن زمین و افرایش سطح نیاز کاربران، سبک طراحی ویلا ها ی دوبلکس و تریبلکس از محبوبیت بیشتری برخوردار است.
از ویژگی های مثبت ویلا فلت می توان به هزینه ساخت پایین تر ، صرفه جویی در حامل های انرژِی و کارایی و راحتی بیشتر برای استفاده کنندگان اشاره کرد. اما در ویلا های فلت حریم خصوصی چندان تعریف شده نیست. فضاها محدودتر هستند ودسترسی به چشم اندازهای زیبا وجود ندارد.
طراحی ویلا دوبلکس
در طراحی نقشه دوبلکس طراحی فضا در دو سطح انجام می شود اما دو طبقه مستقل نیست و توسط یک پله با هم در ارتباط هستند. در طراحی ویلا دوبلکس تفکیک فضا به خوبی انجام می شود و حریم خصوصی افراد حفظ می شود. به دلیل طراحی فضا در دو سطح ، فضاها بزرگتر و دلباز تر هستند. چون ساختمان، داری ارتفاع است دسترسی به چشم انداز های زیبا در اطراف ویلا امکان پذیر است و نمای ساختمان نیز زیبایی خاص خود را دارد. دکوراسیون داخلی خانه های دوبلکس به دلیل وجود اختلاف سطح ، فوق العاده زیباست.
طراحی پلان ویلایی دوطبقه نیرچالش های خاص خود را دارد. طراحی باید به گونه ایی انجام شود که هر دو طبقه امکانات لازم برای افراد را داشته باشد. راه ارتباطی و ورودی نیز باید به گونه ایی باشد که پله تعبیه شده جلوی نور ساختمان را نگیرد. طراحی ویلای دو طبقه در صورتی که قصد کسب درآمد از ویلا را داشته باشید گزینه مناسبی است و شما دو ویلا با امکانات مجزا در اختیار دارید.
طراحی ویلا تریبلکس
ویلای تریبلکس به ساختمان ویلایی گفته می شود که دارای سه طبقه می باشد. درویلای تریبلکس طبق معمول ویلا های چند طبقه ، طبقه اول به فضاهای عمومی تر و طبقات بالاتر به فضاهای خصوصی که نیاز به آرامش و تمرکز دارد اختصاص می یابد. ویلای تریبلکس هزینه ساخت بالاتری نسبت به دیگر ویلاها دارد اما به عقیده خیلی از افراد اقتصادی تر است؛ چرا که می توانند در فضای محدودتر، امکانات بیشتری در اختیار داشته باشند.
۲)جهت گیری مناسب در طراحی پلان ویلا
برای انتخاب جهت مناسب برای طراحی، بهترین گزینه توجه به نور است. جهت گیری ویلا باید به گونه ایی باشد که امکان بهره مندی از نور در تمامی جهات جغرافیایی وجود داشته باشد. اما اگر این امکان وجود نداشته باشد بهترین حالت، انتخاب جهتی است که بیشترین استفاده از نور جنوب وجود داشته باشد. در این صورت فضای نشیمن و پذیرایی از نور مناسب برخوردار خواهد بود.
۳)توجه به اقلیم منطقه
یکی از اصول اصلی که در طراحی پلان ویلایی باید به آن توجه کنید اقلیم منطقه است. شرایط اقلیمی می تواند در انتخاب سبک معماری، انتخاب نوع متریال ، انتخاب پوشش گیاهی برای محوطه سازی و…تاثیر گذار باشد. به عنوان مثال در مناطق پر بارش مثل شمال کشور معمولاً ویلاها با سقف شیبدار طراحی می‌شوند که این سقف شیبدار باید در زمان طراحی پلان نیز پیش‌بینی شده و مطابق با آن طراحی انجام شود.
۴)داشتن ارتباط بصری و دسترسی مناسب از داخل به بیرون ویلا
ویلاها معمولا در مناطق خوش آب و هوا و سرسبز ساخته می‌شوند و بیشتر برای گذراندن اوقات فراغت از آنها استفاده می شود. برقراری ارتباط با بیرون و مشاهده نقاط کانونی و زیبای بیرون ویلا فضا را فوق العاده لذت بخش می کند. طراحی بازشوها، استفاده از طراحی نمای شیشه ای و طراحی تراس و بالکن در ویلاهای دوبلکس و تریبلکس این امکان را به خوبی فراهم می کند.
۵)طراحی فضاهای بزرگ باسقف های بلند
در طراحی ویلا، معمولاً فضاها باز و بزرگ طراحی می شوند و سقف ها نیز بلند هستند. در زمین های با ابعاد کم و زمین های محدود استفاده از سبک طراحی دوبلکس بهترین پیشنهاد برای داشتن سبک طراحی باز و فضاهای بزرگ است .
۶)تفکیک مناسب فضا در طراحی ویلایی
یکی از چالش های هر طراح جاگذاری مناسب فضاها در پلان است. در طراحی پلان ویلایی باید به این نکته توجه داشته باشید که طراحی و جاگذاری قسمت های مختلف به گونه ایی انجام شود تا ارتباط بصری مناسبی با ورودی ویلا داشته باشد و از نظر عملکردی نیز بهترین عملکرد را داشته باشد. ورودی باید به گونه ایی باشد که به محض دیدن ساختمان قابل تشخیص باشد وحس دعوت شوندگی را به بیننده القا کند.اما از طرفی در بخش داخلی بهتر است ورودی مستقیم به فضاهای با کاربری مشخص باز نشود.
در مورد اتاق خواب ها نیز بهتر است به گونه ایی جاگذاری شوند که دسترسی به سرویس بهداشتی راحت باشد و یا در صورت امکان اتاق ها مستر طراحی شوند.
۷)توجه به طراحی محوطه ویلا
یکی از وجه تمایز ویلاها با ساختمان های معمولی همین فضای اطراف ویلاست. به همان اندازه که طراحی پلان ویلا دارای اهمیت است توجه به فضای لندسکیپ نیز مهم است. در فضای باز ویلا با توجه به نیاز کارفرما و فضای موجود ممکن است استخر ، سونا و جکوزی ، طراحی فضای سبز،آلاچیق و باربیکیو ، محوطه بازی ، و پارکینگ و … در نظر گرفته شود.
در محوطه سازی و ایجاد فضای سبز در وهله اول باید به راه های ارتباطی بین فضاها توجه شود تا برقراری ارتباط به بهترین نحو ممکن امکان پذیر باشد. برای انتخاب پوشش گیاهی لازم است گیاهانی انتخاب شود که با شرایط جوی منطقه سازگاری داشته باشند.
آلاچیق را در مکانی قرار دهید که دید خوبی به محوطه یا استخر و آبنما داشته باشد. باربیکیو بهتر است به آشپزخانه نزدیک باشد. پارکینگ نیزمعمولا نزدیک ورودی ساختمان در نظر گرفته می شود. بهتر است این فضا به گونه ایی باشد که پارک ماشین باعث مسدود شدن ورودی نشود. پارکینگ را می توانید با استفاده از متریال های مختلف مسقف کنید.
۸)توجه به زیر ساخت های مورد نیاز
زیرساخت ها و تاسیسات مورد نیاز در ویلاها کمی متفاوت تر از ساختمان های معمولی است و می توان گفت کمی پیچیده است .بهتر در این زمینه پیش بینی آینده نیز شود و هر آنچه در آینده قرار است به تجهیزات ویلا اضافه شود زیرسازی آن انجام شود. اضافه کردن تجهیزات زیر ساختی در آینده هزینه اضافی زیادی را به شما تحمیل می کند.
تاسیساتی که لازم است در نظر بگیرید شامل تاسیسات سرمایشی و گرمایشی وگرمایش از کف ،سیستم تاسیسات مربوط به فاضلاب ویلا و تجهیزات استخر و سونا و جکوزی ، سیستم آبیاری هوشمند قطره ایی ، سیستم نورپردازی هوشمند جهت بهرمندی بهتر و صرفه جویی در مصرف برق، سیستم ایمنی مناسب ، سیستم پمپ و موتور خانه در صورت نیاز.
در پایان
در این مقاله به نکات مهم در طراحی پلان ویلا پرداختیم . اما توجه داشته باشید مهمترین نکته در طراحی پلان ویلا انتخاب یک طراح حرفه ایی وبا تجربه است. خانه معمار در زمینه طراحی نقشه ساختمان، نمای ساختمان و دکوراسیون داخلی فعالیت دارد. جهت طراحی پلان ویلا و دریافت مشاوره می توانید با شماره ۹۱۰۱۴۵۲۵-۰۲۱ با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
