مقالات تخصصی معماری

مقاله در مورد مسکن

بدون دیدگاه

مسکن : مقاله کوتاه در مورد مسکن

دگرگونی شرایط نامطلوب در وضع به شرایط مطلوب در وضع آتی، امری است که همواره رویاروی”انسان” قرار داشته و دارد. شرایط نا مطلوب وضع موجود – که “واقعیات ” نام میگیرد- در زمان های خاص “مسایلی ” را مطرح می کنند که هریک ر”راه حل” موردی خویش را می طلبد . تاریخ “عروج انسان ” مملو از فرآیند طرح مسئله، روشهای شناخت. کشف راه حلها و دگرگونی شرایط است.

مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی، از نخستین مسایلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده شده برای آن است.

این رساله تحت عنوان مسکن بهینه درصدد تلاش برای شناخت اهداف و ابعاد مختلف مسکن و ارائه راهکارهای متناسب با آن می باشد.

این مطلب را هم ببینید
افتتاح فروشگاه آنلاین نمایندگی رونیکس

مقدمه:

مسکن بعدی از زندگی انسان

مساکن امروزی گذشته از حفظ و حراست انسان از سرما و گرما وظایفی دیگر نیز بر عهده دارند. در حقیقت مسکن امروزی نه تنها مکانی برای آسایش و فراغت انسان است، بلکه می تواند در جهت اعتلای فکری و روحی انسان موثر واقع شود و موجبات پیشرفت وی را فراهم آورد.

بنابراین در جهان امروز مسکن به عنوان یکی از نیازهای ضروری انسان ، کارکردهای متنوعی دارد. برخی صاحب نظران موفقیت آمیز بودن یک مسکن را در گرو ۵ هدف می دانند:

۱-  باید دارای ارزش های فرهنگی و اجتماعی باشد.

۲-  باید به اندازه کافی ارزان باشد.

۳-  باید بهداشت ساکنین را تامین کنند.

۴-  باید تعمیر و نگهداری در دوران عمر ساختمان در کمترین سطح باشد.

۵-  باید به اندازه کافی ایمنی را برای ساکنین خود به ارمغان آورد.

در حقیقت مسکن به عنوان بعدی از زندگی انسان با سایر ابعاد زندگی انسان در ارتباط و کنش متقابل است به طوری که بر یکدیگر تاثیر می گذارند و از یکدیگر تاثیر می پذیرند، بنابراین برای مطالعه ی مسکن در یک جامعه باید به سایر عواملی که مستقیما به آن ارتباط دارند توجه کافی شود.

به طور مثال اگر مسکنی که ساخته می شود با شرایط اقتصادی- اجتماعی – فرهنگی و مادی یک جامعه تطابق و هم خوانی نداشته باشد و یا با اسلوبی غیر از آن چه باید، ساخته نشود ساید مورد بی توجهی قرار گیرد.

در هر نقطه از کره خاکی خانه های مختلفی بر حسب نیازها و ضرورت های زندگی یافت می شوند. این اشکال گوناگون خود معلول عوامل متعددی هستند که انسان را ناگریز به انتخاب شکل خاصی از مسکن کرده است و تاثیر عوامل مختلف زیستی و اجتماعی به طور مستقیم و عیر مستقیم در تعیین و نوع مسکن غیر قابل انکار است.

در طراحی مجتمع مسکونی توجه به بعضی عوامل مهم و ضروری میباشند که این عوامل عبارتند از:

ارزشهای گذشته:

ارزشهای گذشته انسانی باید در معماری دوباره قوت گیرد، ساختمانها و شهرها باید از مقیاس مناسب و شایسته زندگی ادمی برخوردار شوند و حق زندگی برای افراد تامین گردد ولی در اینجا منظور تقلید از گذشته نیست بلکه درک و فهم کارهای هنری گذشته و ادامه راهی است که هنرمندان گذشته رفته اند. داشتن رابطه نزدیک با تاریخ اگر آن را به عبارت دیگر بیان کنیم: ادامه زندگی با بعد زمانی  وسیع تری است.

تجهیزات مسکن

عملکرد و تجهیزات مسکن:

عملکردهایی که فضاهای مسکن دارند مبتنی بر نیازهای ساکنین آن است و مسکن باید بتواند این نیازها را به طریقی مطلوب برآورده سازد.

باید توجه کرد که نحوه قرارگیری ، نوع و ابعاد سطوحی فضاهای مسکونی باید برحسب نوع عملکردی باشند که این فضاها در قالب مسکن دارند و نمیتوان به خاطر ملاحظات مالی از تامین نیازهای اولیه در فضای مسکن صرف نظر نمود.

قسمتهای تشکیل دهنده مسکن خانوار سنتی ایران با توجه به مطالعات انجام شده در نیازها و رفتارهای سکونتی شامل اجزای زیر است:

۱-  عرصه مشترک

۲-  عرصه والدین

۳-  عرصه فرزندان

۴-  عرصه خویشاوند- فرد یا افراد همراه خانوار

۵-  عرصه مهمان

۶-  فضای مراقبتهای جمعی و نگهداری وسایل و تجهیزات خانواده

۷-  فضای ورود به خانواده و خروج از آن

مقاله در مورد مسکن

محیط مسکونی:

برای تامین رشد اجتماعی، عرصه مسکن علاوه بر خود واحد مسکونی، میباید محیط پیرامون آن نیز در بر گیرد. چرا که مسکنی که در محیط نامناسب قرار می گیرد، حتی اگر خود دارای شرایط مناسبی باشد، نمی تواند نیازهای طبیعی ساکنین خود را تامین کند.

برای ایجاد یک محیط مسکونی مناسب باید از انجام کارهایی خودداری کرد که به ساخت اجتماعی محله و سلامت و آسایش ساکنین ان لطمه وارد میکند. انجام دادن این امر جز از طریق شناخت نیازهای خانواده در رابطه با محیط مسکونی میسر نیست. بنابراین باید نیازهای خانواده ها را از جنبه های کالبدی و اجتماعی بررسی کرد.

 محیط اجتماعی:

وقتی مجموعه مسکونی ساخته میشود در واقع کانون اجتماعی شکل میگیرد. این کانون برای حفظ ارزشهای خود به انسجام مشخصی احتیاج دارد. اگر به این امر بی توجهی شود ممکن است بخشی از پیکره، اجتماع از آن جدا شود و ارتباط خود را با آن از دست بدهد.

همواره باید توجه کرد که بدون وجود زمینه های لازم، یک محیط مسکونی نمیتواند به راحتی به یک کانون زنده و پرتحرکی تبدیل شود که ارتباط بین اهالی آن گسترده تر و نزدیک باشد و اگر چنین ارتباطی در یک محله وجود نداشته باشد ، بی هیج تردیدی زندگی در آن محیط دشوار میشود.

 محیط کالبدی:

مسکن حافظ کیان خانواده و روابط بین اعضاء آن است و محیط مسکونی روابط همسایگی و ارتباط بین خانواده ها را در بر میگیرد. محیط مسکونی جایی است که زمینه انطباق کودک را با اجتماع پیرامون وی فراهم می سازد و او را برای ورود به جامعه آماده می کند. از این رو ماهیت و سازمان دهی محیط مسکونی نباید بر خلاف فطرت انسانی باشد و به علاوه این محیط باید تامین کننده نیازهای مادی، بهداشتی، روانی و اجتماعی افراد باشد.

چنانکه گفته شد محیط مسکونی باید برآورنده نیازهای مختلف انسانی باشد نیازهایی مانند نیاز به محافظت، داشتن ثبات و استقلال، احساس پیوستگی با طبیعت، تمایل به ابراز وجود، نیاز به زیبایی و هماهنگی اشکال و رنگها، بهره برداری از مناظر و چشم اندازهای دلپذیر، نیازهای واقعی هستند که نمی توان به آنها بی توجه بود و محیط مسکونی باید بتواند به این نیازها پاسخی مناسب دهد.

بین حجم واحد مسکونی و حجم ساختمانی که ان را در بر می گیرد باید ارتباطی صحیح برقرار باشد.

این مطلب را هم ببینید
عوامل موثر در طراحی معماری

طراحی اقلیمی:

طارحی اقلیمی روشی است برای کاهش هزینه انرژی ساختمان. طراحی ساختمان اولین خط دفاعی در مقابل عوامل اقلیمی خارج بناست. در تمام آب و هواها، ساختمان هایی که بر طبق اصول طراحی اقلیمی ساخته شده اند، ضرورت گرمایش و سرمایش مکانیکی را به حداقل کاهش می دهند و در عوض از انرژی طبیعی موجود در اطراف ساختمان استفاده می کنند.

طراحی ساختمانها با توجه به جریان طبیعی انرژی دارای منافع دیگری می باشد. طراحی اقلیمی موجب می گردد که ساختمان ها دارای شرایط آسایش بهتری باشند.

به جای اینکه به سیستم های گرمایش و سرمایش فشار زیادی تحمیل شود، خود ساختمان بدون سر و صدا و بدون اینکه پنکه یا سایر دستگاه ها و بدون اینکه حد اکثر فعالیت به دستگاه های مولد مرکزی وارد شود. شرایط و آسایش را فراهم می کنند.

ساختمانهای طراحی شده بر اساس اقلیم نه تنها در مقابل عوامل نامساعد جوی عملکرد خوبی دارند، بلکه یک محیط زندگی انسانی سالم. زیبا نیز فراهم میکنند. ابزار اجرای طراحی اقلیمی عبارتند از پنجره، نور طبیعی، گلخانه، ایوان سرپوشیده، و یا حیاط مرکزی. اینها مجموعا محیطی را فراهم می آورند که باعث ایجاد توازن بین ما و دنیای اطراف می شود.

بیان مسئله:

مسکن مهمترین تامین کننده تمدن و خانه بهترین نگهداری فرهنگ اجتماعی جامعه است ( بنجامین دزرا ایلی)

با افزایش جمعیت شهر ها ، کمبود و بحران کیفی و کمی مسکن در جوامع شهری، آغاز شد، به نحوی که موضوعات کیفی مسکن، سالهای مدیدی موضوع اصلی تحقیقات، بررسی ها و اظهار نظرهای دست اندر کاران فرهنگی و علوم مختلف از جمله معماری، شهر سازی، علوم اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی بوده است.

مسکن یکی از فاکتورهای اساسی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی می باشد. مسکن حافظ کیان خانواده و روابط بین اعضای آن است. داشتن مسکن مناسب مانند سایر نیازهای بشر از حقوق اولیه انسانهاست و در قانون اساسی( اصل سی و یکم) بر این نکته تاکید شده است. ( می توان خانه را اساسا نوعی سرپناه انگاشت، اما طرح آن آینه ی اندیشه های موجود در باب فضا، زیبایی شناسی، آداب و فرهنگ مردم است.)

در کشور ما، به رغم آن که پس از انقلاب اسلامی به امر مسکن توجه بسیار شده، با در نظر داشتن کمبود روز افزون زمین در شهر های بزرگ به خصوص در مراکز استانها و از همه مهمتر در تهران، این توجه به مسکن بهینه معطوف گردیده است. اما نحوه نگرش ، به ابعادی محدود شده است که حصول به نتیجه را که در نهایت، آسایش و راحتی انسانهاست میسر نمی سازد، چرا که استفاده بهینه از فضا به صعود در ارتفاع و ساخت برج معطوف گردیده است.

فقدان مسکن و کیفیت نا مناسب آن با افزایش میزان بزه کاری، طلاق و از هم گسیختگی های اجتماعی ارتباط مستقیم و تنگاتنگی دارد و به عنوان یک عامل بازدارنده در رشد و اعتدال اجتماعی، فرهنگی و روانی به شمار می رود. همچنین نداشتن مسکن موجب پیدایش پدیده های نابهنجار اجتماعی از قبیل خیابان خوابی، آلونک نشینی و زاغه نشینی می شود که این چنین زیستی ساختار شخصیتی نابهنجاری به افراد می بخشد.

فقدان مسکن و یا کیفیت نامناسب آن عامل موثری در پیدایش پدیده هایی چون اظطراب، افسردگی و اختلالات رفتاری به شمار میرود و سبب کاهش مقاومت روانی و جسمی فرد در مواجهه با مشکلات میگردد. اهمیت مسئله مسکن از بعد روانی تا اندازه ای است که با در نظر گرفتن مراحل تحول روانی کودکان ، آنها نیازهای روانی خود را در سنین پایین در خانواده و از طریق والدین خود برآورده میکنند.

تعریف مسکن

مبانی نظری عام طرح مسکن

–   برای طراحی خانه ای مناسب اولین گام می تواند شناخت مسکن با توجه به تعاریف ارائه شده باشد که بهبود کیفیت زندگی اجتماعی، فراهم ساختن فعالیت های زیستی خانواده شامل جمعی و فردی و فراهم ساختن خدمات و تسهیلات برای بهزیستی و سلامت خانواده از اهم موضوعات این تعاریف می باشد.

–   اما برسی نیازها و رفتارهای سکونت، از پارامترهای مهم در طراحی فضاهای مسکونی است که شامل نیازهای بیولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی می باشد.

–   البته نیازها برای خانواده های مختلف با توجه به سطح درآمد رده سنی و تمایلات آنها متفاوت خواهد بود . پس در نظر گرفتن واحدهای مسکونی با شرایط و متراژهای مختلف و همچنین فضاهایی با کاربری های متنوع در مجموعه برای مرتفع ساختن این مسئله می تواند مفید واقع شود.

–   انسان به اجتماع و زندگی با مردم محتاج است، پس چه بهتر که در طراحی خانه بهینه بکوشیم تا روابط همسایگی را تقویت کنیم ضمن اینکه برای آسایش بیشتر ساکنین باید در حفظ حریم و حرمت نیز کوشید.

–   برای ارتقاء کیفیت محیط شهرمان خواهیم کوشید پارامترهایی که برای این منظور به کار می روند عبارتند از : زیبایی، وحدت، هویت، هماهنگی، نظم، ماندگاری، پایداری، و تغییر پذیری.

–   طراحی مناسب دسترسی ها به طوریکه افراد پیاده و سواره هرکدام احساس امنیت و آسایش در راه خود داشته باشند .

–   در نهایت حفظ و گسترش فضای باز به کمک طاحی آب و گیاهان برای بهبود کیفیت محیط زندگی و ایجاد آرامش و سرزندگی در مجموعه از نکات قابل توجه در طرح می باشند.

 مفهوم مسکن

تعریف مسکن :

تعاریف و مفاهیم مسکن

 مفهوم مسکن – سکونت – سکونتگاه

مقوله مسکن گسترده و پیچیده است و ابعاد متنوعی دارد. از این رو نمی توان تعریف جامع و واحدی از آن ارائه نمود.مسکن به عنوان یک مکان فیزیکی و به عنوان سرپناه نیاز اولیه و اساسی خانوار به حساب می آید.

در این سرپناه برخی از نیازهای اولیه خانوار یا فرد تامین می شود مانند: خواب، خوارک، استراحت، حفاظت در برابر شرایط جوی و خلاصه شرایط زیست در مقابل طبیعت.

واژه سکونت، مفهوم گسترده تری از مسکن دارد، و منظور از آن مجموعه ای از فعالیت های زیستی خانوار است.

منبع : سایت کمک معمار

Related Posts

نتیجه‌ای پیدا نشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست